Πράσινη κριτική στο ν/σ Κοινωνικής οικονομίας

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου

 

Ανάγνωση και σχόλια στο (υπο διαβούλευση ) Σχέδιο Νόμου για την Κοινωνική Οικονομία

«....Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.), ως Φορέας Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, είναι αστικός συνεταιρισμός, που διαθέτει εκ του νόμου εμπορική ιδιότητα, μέλη της οποίας μπορούν να είναι είτε φυσικά πρόσωπα, είτε φυσικά πρόσωπα και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου. Τα μέλη συμμετέχουν σε αυτήν με μια ψήφο, ανεξάρτητα από το ύψος της εισφοράς του κάθε μέλους και ανεξάρτητα από τα μερίδια που αυτό κατέχει.

 «Συλλογικός Σκοπός» νοείται η προώθηση των δράσεων συλλογικότητας και η  προστασία των συλλογικών αγαθών μέσω αναπτυξιακών και κοινωνικών πρωτοβουλιών τοπικού, περιφερειακού ή ευρύτερου χαρακτήρα. &ς τέτοιες δράσεις νοούνται ιδίως οι πολιτιστικές, οι περιβαλλοντικές, οι οικολογικές δραστηριότητες, η  ανάδειξη τοπικών προϊόντων, οι παροχές κοινωνικών υπηρεσιών......»

 

ΣΧΟΛΙΑ

Από  Δημήτρη Παπακωνσταντίνου Γεωπόνο Σύμβουλο.
Μέλος της Ομάδας Γεωργίας των Οικολόγων Πράσινων .
(6977 239 066 )     www.askjim.gr

Η ΚοινΣ.ΕΠ  θα είναι με βάση το ν/σ κάτι ανάμεσα σε Α.Σ (7 προσώπων ) και σε μια Α.μ.κ.Ε .  
Δηλαδή θα ισορροπεί  με το   Νομικό Πρόσωπο   της  ΑΜΚΕ  και με την  εμπορική ιδιότητα του Αστικού Συνεταιρισμού   στη δημιουργία  εταιρειών  κοινωνικού σκοπού ως αντίδοτο στην ανεργία  και την κρίση .

Στο Καταστατικό    θα περιγράφεται  από τους δικαιούχους  ο συλλογικός σκοπός .Το Ετήσιο Πρόγραμμα  δράσεων θα κοινοποιείται και θα αξιολογείται , προκειμένου να  πιστοποιηθεί  ως  φορέας κοινωνικής επιχειρηματικότητας στο Μητρώο. Με βάση  όλα αυτά θα εγγράφεται   στο Μητρώο Κοινωνικής Οικονομία, το οποίο θα τηρείται στη Γενική Διεύθυνση Εργασίας της Γενικής Γραμματείας του Υπουργείου Εργασίας και  Κοινωνικής Ασφάλισης.

 

Βλέπουμε  στο ν/σ  μια ατολμία  στις διαδικασίες οριοθέτησης  του κοινωνικού και αλληλέγγυου επιχειρείν, ανάμεσα  στην  διαχείριση κοινοτικών πόρων  με διαφάνεια   και  στην δημιουργία εταιρειών  κοινωνικού σκοπού σε  μια αγορά εργασίας  ημι-προστατευμένης  εργασίας. Προσπαθεί να  οριοθετήσει το κοινωνικό και αλληλέγγυο επιχειρείν  στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισαβόνας , θέτοντας σε ένα νομικό πλαίσιο  την  μεταφορά επιχειρηματικών  ιδεών από τον τομέα της οικονομίας .

• Όμως το συνεταιρίζεσθαι  είναι ελεύθερο και είναι  συνταγματικά  κατοχυρωμένο , γιατί να  χρειάζεται   άδεια έγκρισης  από το (κρατικό)  ΜΗΤΡΩΟ;
• Δεν αφορά  μονάδες  ψυχικής υγείας που κατανοώ την έγκριση εδώ, αλλά  αφορά κατι  πιο ευρύ στο  συλλογικό σκοπό. Αν είμαι ένας Α.Σ  με αντικείμενο την Κοινωνική οικονομία  και με χρηστή διαχείριση των κοινοτικών πόρων,  γιατί να θέλω έγκριση από το ΜΗΤΡΩΟ;
• Το ΜΗΤΡΩΟ γιατί να είναι στο Υπουργείο Εργασίας (κρατική αρχή ελέγχου ) και γιατί  να μην είναι  μια ανεξάρτητη αρχή;
• Γιατί τόσοι  περιορισμοί και ατολμίες ;
• Η άδεια θα δίνεται πριν ή μετά την χρηματοδότηση;
• Οι ΚοισΠΕ  παίρνανε άδεια γιατί ήταν Μονάδες ψυχικής υγείας  (προστατευμένης εργασίας) -τώρα;
• Αν μια ΑμκΕ που έχει ένα ευρύ αντικείμενο, ελεγχθεί αν έχει τα χαρακτηριστικά  της κοινωνικής  συνεταιριστικής επιχείρησης προκειμένου να αναλάβει ένα Πρόγραμμα  κοινωνικής οικονομίας  -και εστω ότι έχει τις προυποθέσεις  ως ΚοινΣΕΠ-  τι  αλλαγές θα πρέπει  να κάνει για να πιστοποιηθεί σαν φορέας κοινωνικής οικονομίας  συλλογικού σκοπού ;

Όσοι  πιο πολλοί και σφικτοί περιορισμοί τίθενται , τόσο αυτοί  μπορεί  να   γίνουν τροχοπέδη στο μέλλον . Γιατί   η πραγματική συζήτηση για την κοινωνική οικονομία δεν άνοιξε ακόμη .

 

Το ν/σ  σαφώς θεσμοθετεί  κάτι νέο  για την ελληνική κοινωνία , σε μια περίοδο που το κοινωνικό κεφάλαιο  παραμένει αδύναμο , η κουλτούρα  αλληλεγγύης είναι ανύπαρκτη και η κρίση απειλεί με κοινωνικό αποκλεισμό όλο και περισσότερες ομάδες. Η κριτική στην ατολμία του ν/σ  συνδέεται με την προσπάθεια να διαπραγματευτεί το «κοινωνικό» και την αυτονόμηση του «οικονομικού» από την κοινωνία .

 

Όσα είδαμε μέχρι σήμερα  σαν κοινωνική οικονομία ήταν νησίδες  που άλλαζαν μορφή ανάλογα με τους κοινοτικούς πόρους. Τώρα προσδοκούμε να δούμε στα 5-ετή Προγράμματα  τους Καλλικρατικούς  Δήμους σε νέο ρόλο. Η κρίση ή θα  διαλύσει τον κοινωνικό ιστό  ή την Τοπική Αυτοδιοίκηση,  αν δεν αναδείξει ένα ευνοϊκό περιβάλλον  για την κοινωνική οικονομία.

• Η κοινωνική οικονομία δεν είναι υπόθεση επιστημόνων αλλά ένα διαρκές φόρουμ και μια συλλογική συζήτηση που  διατυπώνει απόψεις γνώμες διασυνδέει την γνώση και την εμπειρία μας  σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Κατακτά και διαχέει γνώσεις  εξειδικευμένες  από πάνω προς τα κάτω και  αντίστροφα.
• Συνδέει την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη με το Κοινωνικό επιχειρείν  και τη μείωση  των ανισοτήτων. Προσδοκά από τις Αναπτυξιακές Συμπράξεις  (ΝΠΔΔ-ΟΤΑ-ΝΠΙΔ- ΜΚΟ ) να  επεξεργάζονται τα «Τοπικά Επιχειρησιακά Σχέδια » ανά περιοχή, σε στρατηγική σχέση την βιώσιμη ανάπτυξη  με οικολογικούς όρους και όχι περιστασιακά   και σαφώς όχι προσχηματικά.

Η κοινωνική οικονομία δεν είναι απλά ένας άλλος τρόπος  για να  ενταχθεί κάποιος κόσμος. Οφείλει να  συνδεθεί με την ένταξη αλλά και συγχρόνως με κάτι ευρύτερο, με μια θεσμική ανατροπή στην εργασία με την αυτονόμηση της οικονομίας από την κοινωνία. Να  επαναπροσδιορίσουμε εκ νέου το κοινωνικό μας δικαίωμα να παρεμβαίνουμε, να  συνδεθεί με την τοπική κοινωνία  σε προσωπική και συλλογική βάση και να  αναπτύξει ισότιμες και ανταποδοτικές σχέσεις με οικολογικούς όρους . Η κοινωνική οικονομία  πρέπει να μας δίνει αυτή την δυνατότητα μιας σημαντικής  ανατροπής. Να αναδιατάξουμε  εκ νέου τις κοινωνικές σχέσεις . Να βρούμε το πέρασμα  ώστε να  μην  ωθήσουμε  σε μια συντηρητική στροφή την κοινωνία, αλλά και από την άλλη να μην  χαριστούμε  σε  προσχηματικές  μεταρρυθμίσεις και σε πασαλείμματα. Όλοι όσοι ενδιαφερόμαστε  όχι απλά να περάσει το ν/σ για την κοινωνική οικονομία αλλά και για έναν άλλο  πράσινο λόγο για το Κοινωνικό επιχειρείν ξέρουμε τι θέλουμε  και σε ποιά κατεύθυνση  στοχεύουμε την κριτική  μας επι του ν/σ.

 

 

dimitris

Μελετητής -Διαχείριση Κοινοτικών προγραμμάτων