ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ (ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ.)

Γράφει ο Βασίλης Τακτικός

 
Οι Κοιν.Σ.Επ. είναι οργανωτική μορφή συνεργατικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, που μπορούν να προσφέρουν εξειδικευμένα αγαθά και υπηρεσίες σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, αλλά κυρίως εκεί που υπάρχουν κενά από το κράτος και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Θεσμοθετήθηκαν σύμφωνα με τον νόμο 4019-11.

Στόχος τους είναι η δημιουργία προϋποθέσεων κοινωνικής συμμετοχής για την ανάπτυξη κοινωνικής επιχειρηματικότητας, με αξιοποίηση ανενεργών υλικών και ανθρώπινων πόρων σε τοπικό επίπεδο αλλά και η δημιουργία πρόσθετων θεσμικών εργαλείων στην αντιμετώπιση της ανεργίας και της φτώχειας.

Διοικούνται ισότιμα από τα μέλη τους και η λειτουργία τους βασίζεται στην επιδίωξη του συλλογικού οφέλους, ενώ το κέρδος τους προκύπτει από δράσεις που εξυπηρετούν αποκλειστικά το κοινωνικό συμφέρον. Προσφέρουν τη δυνατότητα στους ανθρώπους να εργάζονται μαζί και να συστήνουν βιώσιμες επιχειρήσεις, οι οποίες δημιουργούν θέσεις εργασίας και προάγουν την ευημερία της κοινωνίας.

Υπάρχουν τρεις κατηγορίες Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων. Αυτές είναι:

α) «Ένταξης»

Στόχος τους είναι η απασχόληση ή/και η επαναδραστηριοποίηση των πολιτών που είναι αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας. Αυτές οι Κοιν.Σ.Επ. ουσιαστικά επιδιώκουν την ένταξη ατόμων, τα οποία ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού και πιο συγκεκριμένα ατόμων με αναπηρίες ή με ψυχικές παθήσεις, ατόμων εξαρτημένων ή απεξαρτημένων από ουσίες, οροθετικών, φυλακισμένων ή αποφυλακισμένων, ανήλικων παραβατών, ανέργων (νέοι, γυναίκες, άνω των 50 ετών), μακροχρόνια άνεργων, αρχηγών μονογονεϊκών οικογενειών και μελών πολύτεκνων οικογενειών, γυναικών που έπεσαν θύματα κακοποίησης, μεταναστών, ατόμων με θρησκευτικές ή πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, κατοίκων απομακρυσμένων ορεινών και νησιωτικών περιοχών.

β) «Κοινωνικής Φροντίδας»

Στόχος τους είναι να καλύψουν εναλλακτικές μορφές παροχής υπηρεσιών και προϊόντων χαμηλού κόστους αλλά υψηλής ποιότητας, έτσι ώστε να καλυφθούν βασικές ανάγκες που μέχρι σήμερα καλύπτονται με δυσκολία. Αυτές οι Κοιν.Σ.Επ. αφορούν ουσιαστικά την παραγωγή και παροχή προϊόντων και υπηρεσιών κοινωνικού και προνοιακού χαρακτήρα, που απευθύνονται σε συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού, όπως ηλικιωμένοι, παιδιά και βρέφη, άτομα με αναπηρίες και άτομα με χρόνιες παθήσεις.

γ) «Συλλογικού και Παραγωγικού Σκοπού»

Στόχος τους είναι να προάγουν το τοπικό και συλλογικό συμφέρον, την προώθηση της απασχόλησης, την ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής και της τοπικής ή περιφερειακής ανάπτυξης. Σε αυτές αναμένεται να δραστηριοποιηθούν περισσότεροι άνεργοι νέοι επιστήμονες, οι οποίοι μπορούν να προσφέρουν τα μέγιστα στην παραγωγή προϊόντων και στην παροχή υπηρεσιών, σε τομείς όπως ο πολιτισμός, το περιβάλλον, η οικολογία, η εκπαίδευση, οι παροχές κοινής ωφέλειας, η αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, η διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων κ.ά.

 Συνεταιριστικές τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία

Σε όλους τους τομείς της οικονομίας υπάρχουν παραδείγματα και δράσεις όπως, συνεταιριστικές τράπεζες και επιχειρήσεις, τράπεζες χρόνου, συστήματα μη χρηματικών ανταλλαγών, κοινωνικές επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, νοσοκομεία, υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και κάθε λογής δραστηριότητες που πολλαπλασιάζονται συν τω χρόνο. Άπειρα παραδείγματα γίνονται γνωστά και διεγείρουν τη σκέψη και τη φαντασία για νέες καινοτόμες πρωτοβουλίες.

Σ’ όλες αυτές τις πρωτοβουλίες κοινωνικής επιχειρηματικότητας είναι η κοινωνία πολιτών που βρίσκεται μπροστά και συγκροτεί το απαραίτητο κοινωνικό κεφάλαιο. Παραδείγματα από την Ευρώπη, την Αμερική και την Ασία μπορούν να γεμίσουν μια συναρπαστική αφήγηση στην εξιστόρηση της Κοινωνικής Οικονομίας. Η Τράπεζα των φτωχών και οι Πράσινες τράπεζες είναι μερικά αξιόλογα δείγματα εφαρμογών της Κοινωνικής Οικονομίας.

Οι κοινωνικοί ακτιβιστές αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ιστορικής σημασίας στο κοινωνικό επιχειρείν. Το παράδειγμα της «Ηθικής Τράπεζας» στην Ιταλία, είναι μια προοπτική που συζητείται με πολύ ενδιαφέρον τελευταία στους κόλπους των ελληνικών συλλογικών οργανώσεων και στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η υλοποίηση ενός ανάλογου εγχειρήματος και στην Ελλάδα θα απαιτούσε τον συντονισμό χιλιάδων Οργανώσεων της Κοινωνίας Πολιτών σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

__________________

Πηγές:

Social ActivismΑθηνών (Inn. Growth)

Παρατηρητήριο Ο.Κ.Π

Θεσμοί & Εφαρμογές Κοινωνικής Οικονομίας
Βασίλης Τακτικός