Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΚΡΙΣΕΩΝ

 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΑΡΙΑ ΑΝΘΗ

 

ΤΙΤΛΟΣ:  Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΚΡΙΣΕΩΝ  

 

Συνέντευξη  στη Μαρία Σ. Άνθη -Δημοσιογράφο

 

                                                                                                                    

                                                                                      Βασίλης Τακτικός,

                                                                 Συντονιστής ου Πανελλήνιου Παρατηρητηρίου

                                                                  των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών

Ο Βασίλης Τακτικός γνώρισε την μετάβαση της εξέλιξης της δημοσιογραφίας από τις παραδοσιακές εφημερίδες μέχρι την είσοδο του διαδικτύου εργαζόμενος ως δημοσιογράφος.

Τα τελευταία χρόνια  είναι  συντονιστής του Πανελλήνιου Παρατηρητηρίου των Οργανώσεων της Κοινωνίας των πολιτών μας εκθέτει τις απόψεις του για το χώρο.

Ζώντας την Ελληνική πραγματικότητα της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης η δική του πρόταση ως απάντηση στη κρίση είναι η   συνεργατικότητα και η κοινωνική οικονομία. Σήμερα, στο χώρο της επικοινωνίας μπορούν να συνεργάζονται πολλοί άνθρωποι από όλο τον πλανήτη, με έναν τρομερό αυτοματισμό, λόγω των νέων τεχνολογιών, του διαδικτύου και των νέων Μέσων ενημέρωσης. Τα νέα μοντέλα πληροφόρησης αναπτύσσουν και τα νέα μοντέλα δημοσιογραφίας σε ένα τοπίο περισσότερο απαιτητικό από παλαιότερα καθώς η παγκόσμια οικονομική κρίση επιβάλει νέες μεθόδους και τακτικές στη διάχυση της πληροφορίας και την επεξεργασία της είδησης. καθώς το διαδίκτυο είναι μια τεράστια τεχνολογική αλλαγή. Η κοινωνία των πολιτών παίζει σημαντικό ρόλο στην πολιτική την διοίκηση και στην επικοινωνία. Πολλές πληροφορίες που κάποιοι δεν θέλουν να έρθουν στην επιφάνεια τις αναδεικνύουν οι οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών. Κοινωνία πολιτών είμαστε όλοι για αυτό μπορούμε να μιλάμε παράλληλα με τη δημοσιογραφία ως επάγγελμα και για δημοσιογραφία πολιτών.!           

 

 

 

 

 

Κε Τακτικέ υπήρξατε Δημοσιογράφος για πολλά χρόνια και σήμερα είσθε ο συντονιστής του Πανελλήνιου Παρατηρητηρίου των Οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών, θα ήθελα να μας πείτε πώς βλέπετε την Δημοσιογραφία σήμερα έτσι όπως έχει εξελιχθεί, δεδομένου ότι έχει καταργήσει ορισμένα στεγανά του υπήρχαν παλαιότερα ενώ βρισκόμαστε στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης, που όμως αυτή η κρίση εμφανίζεται με την άνοδο των νέων τεχνολογιών κι έτσι έχουμε έναν πλουραλισμό στην ενημέρωση.

 

Ακριβώς! Μπορεί το επάγγελμα να είναι σε κρίση για πολλούς και διαφόρους λόγους αλλά η ενημέρωση επεκτείνεται και κυρίως μέσω του διαδικτύου. Η Δημοσιογραφία περνάει τις φάσεις εξέλιξης που περνάει και η ίδια η τεχνολογία των μέσων, ξεκινώντας από τις εφημερίδες του τυπογραφείου πριν δύο αιώνες, περάσαμε εδώ και ενάμιση αιώνα περίπου, το ραδιόφωνο και περίπου έναν αιώνα τηλεόραση. Όλα αυτά άλλαξαν άρδην σε κάθε φάση και τη διαμεσολάβηση που γινόταν πάντα μέσω των δημοσιογράφων. Το επάγγελμα γνώρισε την τελευταία του άνθηση πριν από περίπου εικοσιπέντε χρόνια στην Ελλάδα ενώ στις άλλες χώρες αυτό είχε γίνει πολύ νωρίτερα κι αυτό έγινε με το άνοιγμα της ελεύθερης ραδιοφωνίας και τηλεόρασης. Πολύς νέος κόσμος μπήκε στο επάγγελμα κι επίσης οι εταιρίες η δε αγορά κατανόησε και διαπίστωσε ότι η επικοινωνία ως αγαθό είναι πολύ σημαντική και για την εξέλιξη της οικονομίας. Άρα το επάγγελμα διευρύνθηκε και τώρα έχουμε μία αντίστροφη μέτρηση όχι λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης αλλά και της εξέλιξης των τεχνολογιών που προσφέρουν άλλες δυνατότητες στην επικοινωνία.

 

Στην προκειμένη περίπτωση, εννοείτε περισσότερο τον ερχομό του διαδικτύου, όσον αφορά αυτές τις άλλες δυνατότητες, όπου είναι μια επανάσταση στα Μέσα ενημέρωσης καθώς και στον τρόπο που εργάζονται πλέον οι δημοσιογράφοι

 

Ναι, φαίνεται ξεκάθαρα από όλα τα στοιχεία -όχι μόνος στην Ελλάδα-  ότι οι εφημερίδες μειώθηκαν πάρα πολύ, αλλά υπάρχει και μία οροφή σε αυτό, δηλαδή σταμάτησαν να μειώνονται από ένα σημείο και πέρα γιατί παίζει έναν ρόλο πάντα η έντυπη δημοσιογραφία. Όπως και το βιβλίο δεν καταργείται επειδή υπάρχει το ηλεκτρονικό βιβλίο, πάντα θα υπάρχει ζήτηση, αλλά έχουμε οπωσδήποτε μια δραστική μείωση. Εκεί που γνωρίζουμε μια πολύ μεγαλύτερη κρίση είναι στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα, όπου πλέον με το άνοιγμα του ίντερνετ τις αρθρογραφήσεις όλων και μάλιστα πολλές φορές ειδικών για κάθε χώρο, γιατί όπως γνωρίζετε, έχουμε και το κομμάτι δημοσιογραφίας που έχει την εξειδίκευση σε ειδικά πεδία. Οπότε εκεί το διαδίκτυο πέρασε απευθείας σε αυτούς που είναι ειδήμονες στο χώρο τους και που δρουν κοινωνικά, πολιτικά κ.τ.λ Έχουμε ιστοσελίδες σε όλα τα επίπεδα. Και βέβαια η επιτυχία εκεί, κρίνεται από το αποτέλεσμα. Από την επισκεψιμότητα.

 Από τη στιγμή που υπάρχουν πολλά καλά μπλογκ ή ιστοσελίδες οι οποίες έχουν μεγάλη επισκεψιμότητα, αυτά σίγουρα περιορίζουν το επάγγελμα του δημοσιογράφου, το οποίο πρέπει να μετεξελιχθεί και αυτό, γιατί ποτέ δεν θα ξεπεραστεί η ανάγκη για έναν συντονισμό της επικοινωνίας είτε μέσα από ένα ηλεκτρονικό μέσο, είτε μέσα από ένα τηλεοπτικό μέσο. Ο δημοσιογράφος είναι πάντα το μέσο ανάμεσα στην εξουσία και τη κοινωνία είναι ο διαβιβαστής της μιας πληροφορίας και παραμένει όπως και σε μια πολιτική συζήτηση θα φωτίσει σημεία που χρειάζονται και θα τη διευθύνει.

 

Πώς κατά την άποψή σας πρέπει να είναι σήμερα ένας δημοσιογράφος στα εξελιγμένα όπως μας είπατε εσείς, Μέσα ενημέρωσης με την τεχνολογία αυτή. Πώς εργάζεται δηλαδή ένας δημοσιογράφος σήμερα σε σχέση με παλαιότερα;

 

Ο δημοσιογράφος σήμερα πρέπει να είναι πολύ πιο καταρτισμένος, σε σχέση με παλαιότερα για να μπορέσει να έχει δουλειά όπως εξάλλου και ο δημοσιογράφος της πρώτης περιόδου, της πρώτης βιομηχανικής επανάστασης που έπρεπε να είναι διανοούμενος, να γνωρίζει πολλά, να είναι λογοτέχνης διότι το κοινό, διάβαζε τα καλά κείμενα και ο γραπτός λόγος είναι απαιτητικός. Έτσι και σήμερα για να παρακολουθήσει το κοινό κάποιο δημοσιογράφο πρέπει να είναι πολύ καλός και ποιοτικός. Δεν είναι η δημοσιογραφία που παίρνεις ένα ρεπορτάζ από οπουδήποτε ή γράφεις ένα κείμενο. Θα έλεγα ότι ο ρόλος του ρεπόρτερ περιορίζεται, ειδικά του ρεπόρτερ, γιατί ρεπόρτερ μπορεί να γίνει ο καθένας. Την κατάλληλη στιγμή που γίνεται ένα γεγονός μια κρίση, οτιδήποτε,  σε χρόνο μηδέν έχει μεταδωθεί η είδηση στον αέρα μέσω του διαδικτύου ή από ένα απλό πολίτη που ήταν αυτόπτης μάρτυς και που μπορεί ακόμη να μεταφέρει μια άποψη και το έχουμε δει πολλές φορές στις ειδήσεις ότι σημαντικά γεγονότα τα φέρνουν στην επιφάνεια πολίτες που έχουν ανοιχτό το κινητό τους που γράφουν ένα μαίηλ κ.τ.λ  Επομένως το επάγγελμα του ρεπόρτερ θα περιοριστεί, από την άλλη όμως μπορεί να δημιουργηθούν κοινότητες επικοινωνίας οι οποίες θα είναι απαιτητικές. Θα απαιτούν να γίνεται μια δημιουργική αφαίρεση των πολλών πληροφοριών ώστε να μην χάνει χρόνο ο αναγνώστης και να βρίσκει ακριβώς αυτά που θέλει, την ώρα που τα θέλει και να εξοικονομεί χρόνο. Δηλαδή ο δημοσιογράφος θα πρέπει να εξοικονομεί το χρόνο που χρειάζεται κάποιος για να γνωρίζει κάποιες πληροφορίες που τον ενδιαφέρουν.

 

Και να είναι και εξειδικευμένος όπως μας είπατε και προηγουμένως, αλλά όσον αφορά το χειρισμό των νέων μέσων, ο δημοσιογράφος σήμερα είναι εξοπλισμένος διαφορετικά από ότι ήταν παλαιότερα με ένα μολύβι, ένα χαρτί και ίσως και κάποια φωτογραφική μηχανή να είχε μαζί του. Σήμερα όμως με την ταχύτητα της εξέλιξης της τεχνολογίας δεν είναι μόνο δημοσιογράφος.

 

Νομίζω ότι δεν είναι μόνο δημοσιογράφος είναι και ο χειριστής της τεχνολογίας, αυτό συμβαίνει στο πενήντα τοις εκατό του πληθυσμού σήμερα να μπορούν  να χειριστούν και τα ηλεκτρονικά Μέσα. Άρα δεν είναι το πρόβλημα τόσο τεχνολογικό όσο χρειάζεται  γνώσεις, για να έχει μια συνθετική και αφαιρετική ικανότητα ο δημοσιογράφος ώστε να διευκολύνει το χρήστη, τον αναγνώστη να εξοικονομεί χρόνο. 

 

Κε Τακτικέ, να το πούμε πιο απλά, κάνει περισσότερες δουλειές μαζί ο δημοσιογράφος σήμερα;

 

Η δουλειά του δημοσιογράφου σήμερα Θέλει, επεξεργασία, δημιουργική  αφαίρεση. Ο δημοσιογράφος πλέον, είναι ο συντάκτης ύλης, αυτός που παίρνει τις πληροφορίες από πολλούς «ρεπόρτερ» και καταλήγει σε ένα κείμενο. Στις εφημερίδες έχουμε πολλές ειδικότητες και είχαμε πάντα ειδικότητες οι δε,  ρεπόρτερ δεν είχαν την τελική ευθύνη ενός κειμένου, απλώς έφερναν την είδηση. Η είδηση τώρα έρχεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τους ίδιους τους πολίτες. Βεβαίως γίνονται και ειδικές αποστολές που πρέπει να υπάρχουν ρεπόρτερ, αλλά ένας μεγάλος όγκος των ειδήσεων έρχεται από τους πολίτες. Ένα μεγάλο μέρος των άρθρων γράφεται από πολίτες. Άρα, οι θέσεις εργασίας που χρειάζονται σήμερα, είναι δημοσιογράφοι ικανοί να κάνουν τη λεγόμενη δημιουργική αφαίρεση στο Μέσο ενημέρωσης. Να πετάνε το άχρηστο υλικό από τις ειδήσεις.

 

 

Εννοείται, να τις αξιολογήσουν και να τις διασταυρώσουν τις ειδήσεις;

 

Να τις διασταυρώσουν, να κάνουν τεκμηρίωση και να δώσουν ένα συμπυκνωμένο κείμενο ή ένα συμπυκνωμένο μήνυμα γιατί δεν χρειάζεται φλυαρία ο αναγνώστης, κουράζεται. Χρειάζεται ακόμη και να κάνουν και έρευνα πεδίου

 

 

Άρα ο δημοσιογράφος – έτσι όπως μας λέτε- καλείται να είναι ταυτοχρόνως και ο συντονιστής αυτών όλων.  

 

Ταυτόχρονα μπορεί να αναπτυχθεί η δημοσιογραφία της έρευνας. Να είναι ερευνητής πεδίου, κάτι που ακόμα ενώ υπάρχει μεγάλη ανάγκη δεν υπάρχει ερευνητική δημοσιογραφία σε ικανοποιητικό βαθμό παρά μόνο στον εντυπωσιασμό. Υπάρχουν όμω τομείς της διοίκησης, της γραφειοκρατίας των κοινωνικών εξελίξεων που χρειάζεται έρευνα για να καταλήξεις σε ένα πόρισμα, σε μια άποψη. Αυτή η δημοσιογραφία, είναι πίσω ειδικά στην Ελλάδα. Χρειαζόμαστε πολύ περισσότερους ερευνητές, οι οποίοι γίνονται και απαραίτητοι σε μια νέα οικονομική εξέλιξη, γιατί η καλή πληροφορία, η συμπυκνωμένη πληροφορία, η σωστή διατύπωση διευκολύνει την επικοινωνία ανθρώπων που θέλουν να συνεργαστούν είτε στο χώρο της αγοράς είτε στο χώρο της διοίκησης του κράτους. Πρέπει να είναι καλά διατυπωμένα τα κείμενα για να μην χάνεται χρόνο στη μετάφραση που λέμε.

 

Κε Τακτικέ, σε περίοδο παρατεταμένης οικονομικής κρίσης πρέπει να υπάρχει μία συνεργατικότητα αυτό μας λέτε;

 

Ναι, συνεργατικότητα, συνθετικότητα. Να εξοικονομούμε χρόνο από τη συνεργασία να μην κάνουμε δηλαδή πράγματα τα οποία τα κάνουν παράλληλα άλλοι δέκα. Ο καθένας μπορεί να κάνει ένα κομμάτι δουλειάς και κάπου αυτά να συναντώνται και να αποτελούν μια σύνθεση. Χρειαζόμαστε δηλαδή περισσότερους διευθυντές ορχήστρας και να μην παίζει ο καθένας μόνος τους.

 

Τι προτείνεται σε έναν δημοσιογράφο που είναι ήδη άνεργος ή και σε άλλους που είτε ξεκινούν τώρα να βγαίνουν στο επάγγελμα είτε στην εργασία τους ζουν την οικονομική κρίση και ψάχνουν μια διέξοδο.    

 

Να ψάξουν το μοντέλο της κοινωνικής οικονομίας στη δημοσιογραφία, όπως γίνεται και σε πολλούς άλλους τομείς να εξετάσουν αυτό που έχει ήδη γίνει σε άλλες χώρες και σε μια μικρογραφία και στην Ελλάδα με την εφημερίδα των συντακτών, να εξετάσουν πώς λειτουργούν σήμερα τα σάϊτ οι Ιστοσελίδες, που είναι βιώσιμα και θα δούνε ότι αυτά  λειτουργούν πλέον με μια λογική συνεργατισμού, συνεταιρισμού δηλαδή με μια λογική κοινωνικής οικονομίας. Και τα οποία εξοικονομούν και πόρους, ενώ ταυτόχρονα δεν κάνουν πολλές εξειδικεύσεις, αφού η πληροφορία ως έναν βαθμό έρχεται μέσα από την κοινωνία, έρχεται εθελοντικά.  Έρχεται από την κοινωνία των πολιτών. Μπορεί η συντεχνία των πολιτικών και των συγκεντρωτικών Μέσων ενημέρωσης σήμερα,  να θέλει να δώσει μια κατεύθυνση και μια μαζική κουλτούρα, έρχεται όμως η κοινωνία πολιτών που θέλει να κάνει διάχυση της πραγματικής γνώσης και πληροφορεί τον πολίτη. Στο εξωτερικό που είναι  εξελιγμένη η επικοινωνία στο χώρο της κοινωνίας των πολιτών υπάρχουν πολύ σημαντικά κέντρα ενημέρωσης  και ιστοσελίδες που πληροφορούν τον πολίτη. Άρα θέλουμε σήμερα περισσότερους δημοσιογράφους συντονιστές και ερευνητές περισσότερους από ότι θέλαμε στο παρελθόν.

Οι ΣΦΕΤΕΡΙΣΤΕΣ της «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ»

 Η Κοινωνική οικονομία ανήκει στους πολίτες και στις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, δεν ιδιωτικοποιείται ούτε κρατικοποιείται. Εάν τελικά αυτό συμβαίνει, τότε αναιρείται και συνιστά κακέκτυπο και πολιτικοοικονομική απάτη.

 

Κοινωνική Οικονομία είναι μια κοσμοϊστορική ανάγκη ανάλογη όπως για αιώνες και χιλιετηρίδες ήταν η οικιακή οικονομία. Η άδηλη οικονομία που δεν μπορούσε να φορολογήσει και να προσμετρήσει το κράτος, αλλά με αυτό τον αυτόνομο τρόπο μπορούσαν να επιβιώσουν οι οικογένειες και οι κοινότητες υπό δύσκολες συνθήκες. Στη σημερινή εποχή η κοινωνική οικονομία έρχεται να καλύψει το κενό που αφήνει στην οικονομία και την απασχόληση ο δραστικός περιορισμός της άδηλης οικονομίας, λόγω καταναλωτικών προτύπων, αλλά και τα πεπερασμένα όρια του κράτους και η αγοράς. Είναι η οικονομία της άρσης του οικονομικού αποκλεισμού και της φτώχειας. Της οικονομικής δραστηριότητας εκεί που δεν μπορεί να επεκταθεί για αντικειμενικούς λόγους η μισθωτή εργασία.

Κοινωνική οικονομία επομένως δεν είναι μια υπεργολαβία που δίνει ένας Δήμος με απευθείας ανάθεση αποσπασματικά κάπου σε μια ΚΟΙΝΣΕΠ ή σε μια ΜΚΟ. Δεν είναι ούτε οι πενήντα – εκατό τέτοιες περιπτώσεις που μπορεί να υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ελληνική επικράτεια.

 

Αυτές οι περιπτώσεις δεν συνιστούν ούτε ποσοτικό ούτε ποιοτικό μέγεθος για να χαρακτηρίσουν μια πολιτική για την Κοινωνική Οικονομία και το κυριότερο δεν συνιστούν παρακαταθήκη και Κοινωνικό Κεφάλαιο για την εξέλιξη του θεσμού.

Αντίθετα τις περισσότερες φορές και στο βαθμό που λειτουργούν υπό καθεστώς ευνοιοκρατίας και πελατειακών σχέσεων συνιστούν το κακέκτυπο του θεσμού. Κι αυτό συμβαίνει βέβαια όταν ελάχιστοι φορείς έχουν πρόσβαση στις δημόσιες και ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις όπως στη παρούσα περίοδο.

Κοινωνική Οικονομία χωρίς Κοινωνία δεν γίνεται. Σε διαφορετική περίπτωση είναι πρόσχημα για την διαιώνιση του εκμεταλλευτικού συστήματος. Το Υπουργείο Εργασίας στην Ελλάδα απέτυχε ολοσχερώς στην προώθηση της Κοινωνικής & Αλληλέγγυας Οικονομίας (όπως λέει) ακριβώς γιατί αντί να προωθήσει το «όλον» εξυπηρετεί δια μέσω της Κ.ΑΛ.Ο. ιδιωτικά και κρατικά συμφέροντα.

 

Έχουμε ως παράδειγμα την πρόσφατη προβολή της έκθεσης ΚΑΛΟ και την εν γένει πολιτική του Υπουργείου Εργασίας, η οποία παρουσιάζει μια μαγική εικόνα που απέχει από την πραγματικότητα. Παρουσιάζει μια μινιατούρα πολιτικής ως κολοσσιαίο έργο, σαν να μπορούσε κάποιος με ένα πίνακα ζωγραφικής να κτίσει μια πόλη. Την ίδια στιγμή οι πόροι τους οποίους όφειλε η Κυβέρνηση να διαθέσει σύμφωνα με τις κοινοτικές οδηγίες στο πεδίο πηγαίνουν για άλλες ανάγκες του κράτους (Κοινωφελής εργασία, Παιδικοί Σταθμοί, Φροντίδα στο σπίτι, Κοινωνικά Παντοπωλεία κλπ κλπ.

Αποκρύπτεται το γεγονός ότι, ο σχεδιασμός περιορίζει τους δικαιούχους σε ένα πολύ μικρό κομμάτι του χώρου που παράγει προϊόντα και υπηρεσίες. Αποκρύπτεται ότι απευθύνεται μόνο στις ΚΟΙΝΣΕΠ και ΚΟΙΣΠΕ, και μερικές «Κυβερνητικές Οργανώσεις-ΚΟ» που ονομάζονται αυτάρεσκα «Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις», αποκλείοντας επί της ουσίας τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, άλλους αστικούς συνεταιρισμούς, καταναλωτικούς Συνεταιρισμούς και μη κερδοσκοπικά ιδρύματα.

Αγνοεί δηλαδή, το κομμάτι εκείνο των κοινωνικών επιχειρήσεων που διαμορφώνει τους μετρήσιμους δείκτες της κοινωνικής οικονομίας στο ΑΕΠ, (έστω αυτό το πενιχρό 1,8 % που υπάρχει στην Ελλάδα) προβάλλοντας κάτι που δεν είναι στατιστικά ανιχνεύσιμο σήμερα στην Ελληνική Οικονομία.

Αρνείται την διαβούλευση με τα δίκτυα, τις Ενώσεις και Ομοσπονδίες του χώρου, ενώ ταυτόχρονα επιλέγει αυθαίρετα συνομιλητές μεμονομένους φορείς με τους οποίους αναπτύσσει πολιτικές και οικονομικές «Πελατειακές σχέσεις»

Δημιούργησε ένα Μητρώο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας που μέχρι στιγμής δεν έχει ωφελήσει σε τίποτε πρακτικά τις κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις, αντιθέτως, τις ταλαιπωρεί γραφειοκρατικά με περιττές διαδικασίες απορροφώντας πόρους οι οποίοι στερούνται ταυτόχρονα από το παραγωγικό πεδίο.

Είναι φανερό ότι η πρόσκληση για «Κέντρα Στήριξης» Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας, εξαιτίας της επιλεκτικής περιοριστικής λογικής με την οποία συντάχθηκε στο μεγαλύτερο μέρος, την έχει καταστήσει άγονη. (από τον αρχικό σχεδιασμό για 120 περίπου Κέντρων τελικά προκηρύχθηκαν περίπου 89, υπεβλήθηκαν ΜΟΝΟ 46 αιτήσεις και πληρούν τα τυπικά κριτήρια συμμετοχής ΜΟΝΟ 14 … Η πλήρης κρατική σχεδιαστική ανικανότητα …

Το Ελληνικό κράτος όχι μόνο δεν έχει αναπτύξει ένα ανοικτό αξιοκρατικό σύστημα στη διαχείριση των πόρων που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ για την Κοινωνική Οικονομία αλλά στη κυριολεξία υφαρπάζει τους πόρους για άλλους σκοπούς ενισχύοντας το κρατισμό του. Ενώ ελάχιστοι Δήμοι έχουν ολοκληρωμένο σχέδιο για να ενισχύσουν υλικά και θεσμικά την Κοινωνική Οικονομία.

Ο απολογισμός της 2^ης Έκθεσης ΚΑΛΟ (7-11 Νοε 2018, Αθήνα, Χρηματιστήριο), αν γίνει, θα έδειχνε ένα φιάσκο για το Υπουργείο Εργασίας, τους διοργανωτές και διαμεσολαβητές του. Περιορισμένοι ήσαν οι εκθέτες και ελάχιστοι οι επισκέπτες το πενθήμερο που διεξήχθη. Η αποχή από τη μεριά της κοινωνίας πολιτών ήταν μια αντίδραση στον εμπαιγμό που επιχειρείται με ένα ψευδεπίγραφο ενδιαφέρον για το χώρο. Ο κόσμος γύρισε την πλάτη στο εγχείρημα του Υπουργείου Εργασίας αφού το μεγαλύτερο μέρος των φορέων του Μητρώου, αρνήθηκε να συμμετάσχει σε μια τέτοια πολιτική απάτη. Η κορυφή του παγόβουνου οι απευθείας παράνομες αναθέσεις, η έλλειψη ουσιαστικής διαβούλευσης με τους φορείς, ο αποκλεισμός για τους πολλούς και το στημένο παιγνίδι για τους λίγους εκλεκτούς που εξυπηρετούν το πελατειακό σύστημα.

Η αντίδραση που εκδηλώθηκε είναι για το «καπέλωμα» της όλης διαδικασίας από τις ΜΚΟ των «κολλητών & ευνοούμενων», ύστερα από τις αποκαλύψεις που είδαν το φως της δημοσιότητας. Ο κόσμος που ασχολείται πραγματικά με την Κοινωνική Οικονομία, ύστερα από 6 χρόνια υποσχέσεων, έχει αντιληφθεί πλέον ότι, όλο αυτό το γεγονός ήταν μια επικοινωνιακή φούσκα. Τα οφέλη της έκθεσης για το σύνολο των ΚοινΣΕπ μηδαμινά. Εξάλλου οι συμμετέχοντες αντιπροσωπεύουν ένα πολύ μικρό κομμάτι των ΚοινΣΕπ.

Στις ομιλίες του Πρωθυπουργού αλλά και της Υπουργού Εργασίας ακούστηκαν για μια ακόμη φορά οι ίδιες περσινές εξαγγελίες. Τα 11 εκατ. Ευρώ που έχουν προκηρυχθεί για τα «Κέντρα Στήριξης» (μια προκήρυξη φιάσκο με τα φωτογραφικά κριτήρια) και 27 εκατ. της προδημοσίευσης για όλους τους φορείς ΚΑΛΟ. Η συμμετοχή ήταν υποτονική. Για τις μικρές συνεταιριστικές Οικοτεχνίες που ήσαν εκεί και πουλούσαν κυρίως μερμελάδες, μέλι, και λάδι η έκθεση είχε κάποιο όφελος. Για τη μεγάλη μερίδα των κοινωνικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών που είναι μετρήσιμα μεγέθη στο ΑΕΠ της χώρας η συγκεριμένη έκθεση δεν είχε κανένα πρακτικό ενδιαφέρον, εξάλλου δεν συμμετείχε κανένας μεγάλος συνεταιρισμός. Αυτός μάλλον ήταν και ο πολιτικός σχεδιασμός του Υπουργείου Εργασίας.

Παρουσιαστήκαν μεν προβληματισμένοι και ανήσυχοι για όσα έχουν βγει στο φως της δημοσιότητας τελευταία, αμετανόητοι δε για τις πολιτικές επιλογές τους, Προβάλλουν έτσι την έκθεση που αφορά ένα πολύ μικρό κομμάτι των συνεταιρισμών και των ΜΚΟ, για να καλύψουν την υφαρπαγή των πόρων από το κράτος για προσλήψεις με τη λεγόμενη «κοινωφελή εργασία» διαιωνίζοντας τις πελατειακές σχέσεις, καταστρατηγώντας τους κανονισμούς για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο. Ακόμη και στο πολιτικό προσωπικό ελάχιστοι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών (βουλευτές) γνωρίζουν τις κοινοτικές οδηγίες σε αυτό το τομέα. Από την άλλη πλευρά η δημοσιογραφική κάλυψη σε αυτά τα θέματα είναι ελάχιστη. Έτσι το βάρος της προβολής και της παρουσίασης των ουσιαστικών προϋποθέσεων ανάδειξης της Κοινωνικής Οικονομίας πέφτει στις οργανώσεις της κοινωνίας Πολιτών και τα μέσα επικοινωνίας που διαθέτει κυρίως στο διαδίκτυο.

Για να ακουστεί όμως η φωνή της απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπερβεί τον κατακερματισμό της και να λειτουργήσει ως ενιαίος χώρος ενός κοινωνικού εταίρου … Η Κοινωνική Οικονομία στην Ελλάδα, μοιάζει να έχει καταληφθεί από σφετεριστές, κυριαρχείται από κλειστές ελίτ και δεν μπορεί να προχωρήσει διαφορετικά παρά μόνο με κινηματικές διαδικασίες που απευθύνονται στο «όλον» της Κοινωνίας των Πολιτών.

Ελίτ και σφετεριστές έχουν το πρώτο λόγο στο χώρο της Κοινωνικής Οικονομίας, και για να κρατήσουν έλεγχο τον θέλουν μικρό, κατακερματισμένο και μέσα στη σύγχυση για το τι είναι και τι δεν είναι πραγματικά η Κοινωνική Οικονομία. Από την άλλη πλευρά τα κόμματα που είναι εντελώς κρατικίστικα στη δομή τους και εχθρικά στην ενότητα του χώρου. Ακόμα και στον αγροτικό τομέα όπου παράγεται το 1,8% του ΑΕΠ από Συνεταιριστικές οργανώσεις, έχουν παρεισφρήσει σφετεριστές και σήμερα ο συνεργατισμός εκπροσωπείται από εταιρείες της ιδιωτικής οικονομικής (τράπεζες, τεχνικές εταιρείες και άλλες κερδοσκοπικές εταιρείες).

Εχθρός εξάλλου είναι όλο το σημερινό σύστημα εξουσίας και θέλει αδύναμη την Κοινωνία Πολιτών. Ο αυταρχισμός της εξουσίας είναι δεδομένος. Η μόνη αχίλλειος πτέρνα που μπορεί να πληγεί το σύστημα σφετερισμού της Κοινωνικής Οικονομίας είναι εκεί που παραβιάζεται η νομιμότητα στους κοινοτικούς πόρους

Έτσι μετά την αποκάλυψη της διαρκούς εξαπάτησης του Υπουργείου Εργασίας σε σχέση με τη Κοινωνική Οικονομία και το πλήγμα που υπέστη από την ακύρωση των συμβάσεων για την έκθεση, δημιουργείται το κατάλληλο κλίμα για μια συνολική ιδεολογική ανασυγκρότηση κατά των ελίτ που λυμαίνονται το χώρο. Από αυτό το γεγονός μπορεί να ξεκινήσει ο νομικός ακτιβισμός με σύνθημα: «ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΝΑ ΧΑΣΕΤΕ ΤΙΠΟΤΕ, ΤΑΡΑΞΤΕ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ».

Το γεγονός έχει μεγάλη σημασία γιατί βρέθηκε ο μίτος στο λαβύρινθο της διαφθοράς με απευθείας αναθέσεις. Η ιστορία αυτή έχει πολλά επεισόδια κατά συρροή και κατ’ εξακολούθηση. Θα χρειαστούν μήνες έρευνας στη διαύγεια για εντοπιστούν όλα τα τεκμήρια. Είμαστε όμως βέβαιοι ότι η Κοινωνία Πολιτών θα έχει κερδίσει μια κομβική μάχη. Χρειάζονται πολλοί εθελοντές για την έρευνα και τη διαφάνεια. Η δημοσιογραφία της Κοινωνίας των Πολιτών είναι ο μόνος τρόπος. Καλούμε τους εθελοντές να ψάξουν σε βάθος τη ΔΙΑΥΓΕΙΑ και να τροφοδοτήσουν τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, που βρίσκονται πολλές φορές σε λήθαργο αν οι πολίτες δεν επαγρυπνούν.

Υπάρχει πλέον μια ξεκάθαρη ιδεολογική γραμμή που διαχωρίζει τους σφετεριστές του χώρου από την Κοινωνία των Πολιτών . Από τη μια μεριά είναι οι ληστρικές ελίτ των κλειστών κυκλωμάτων και από την άλλη το όλον της κοινωνίας. Από τη μια μεριά η οικονομική ολιγαρχία που θέλει να ποδηγετήσει και να οικειοποιηθεί την Κοινωνική Οικονομία για ιδιωτικά συμφέροντα, πολλές φορές και με κρατικίστικες επιλογές, υπέρ των ημετέρων και από την άλλη, το σύνολον της κοινωνίας και η δημοκρατική νομιμότητα.

Στις σύγχρονες κοινωνίες δεν μπορεί να υπάρξει άλλη νομιμότητα, τουλάχιστον φανερά, εκτός της δημοκρατικής νομιμότητας. Δεν νομιμοποιούνται από πουθενά οι δημόσιοι πόροι να πηγαίνουν σε λίγους εκλεκτούς και όχι στο σύνολο της κοινωνίας με τους κανόνες της ισονομίας και της αξιοκρατίας. Η παρέκκλιση από τους κανόνες της νομιμότητας είναι κοινωνικά άδικη και καταδικαστέα. Οι Πολίτες έχουν αναφαίρετο δικαίωμα να περιφρουρήσουν την ισονομία και τη κοινωνική δικαιοσύνη. Να καταγγείλουν και να ζητήσουν την εφαρμογή του νόμου. Και οι μόνοι, ίσως, που μπορούν αν το επιβάλλουν είναι οι πολίτες και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.

Για το Κίνημα «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ Κοινωνίας Πολιτών»

Δημήτριος Μιχαηλίδης,

Κοινωνική Οικονομία στο περιβάλλον και την πράσινη ανάπτυξη

 Γράφει ο Βασίλης Τακτικός

 

Η οριζόντια συνεργασία των κοινωνικών δικτύων και των οργανώσεων περιβάλλοντος με τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί το κλειδί για να ευοδωθεί τόσο η υπόθεση της οικοπροστασίας, όσο και η πράσινη επιχειρηματικότητα, που είναι η κινητήρια δύναμη για να έχουμε ένα βιώσιμο αστικό περιβάλλον. Αποτελούν, δηλαδή, δύο αλληλένδετες έννοιες.

 

Δεν μπορούμε να έχουμε την επιθυμητή προστασία του περιβάλλοντος, όπως, για παράδειγμα, την μείωση της αστικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης, εάν δεν κινητοποιήσουμε οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους, μέσω της εξοικονόμησης ενέργειας και της πράσινης ανάπτυξης (το λεγόμενο κοινωνικό κεφάλαιο). Και δεν μπορούμε να κινητοποιήσουμε πόρους και πολιτικές σε ικανό βαθμό, εάν δεν κινητοποιηθούν τοπικές κοινωνίες και Τοπική Αυτοδιοίκηση, για να «καλλιεργήσουν» το έδαφος τόσο της ζήτησης, όσο και της επιχειρηματικότητας προς αυτή την κατεύθυνση.

Ενδεικτικά η ανακύκλωση απορριμμάτων, η κομποστοποίηση, οι πράσινες στέγες, η διαχείριση αστικού πρασίνου και τα βιοκλιματικά κτίρια είναι ορισμένες από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν, προσαρμόζοντας και υφιστάμενα προγράμματα του Ε.Σ.Π.Α. όπως είναι το «εξοικονομώ» και η «αναζωογόνηση αστικών περιοχών».

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ανακύκλωση

Η γεωγραφική ανισοκατανομή των ενεργειακών πόρων, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, είναι το σύνδρομο μέχρι σήμερα μιας παγκόσμιας ιδεολογικής ηγεμονίας, της οικονομικής ολιγαρχίας, που για τη διατήρηση των προνομιών της, θέτει σε κίνδυνο ολόκληρο τον πλανήτη μέσα από ένα σύστημα εξουσίας, το οποίο ελέγχεται από τα μονοπωλιακά συμφέροντα. Αυτό το σύστημα μπορεί να κλονιστεί με τη διάδοση των νέων τεχνολογιών και την κινητοποίηση της κοινωνίας πολιτών, ώστε οι τεχνολογικές κατακτήσεις να κοινωνικοποιηθούν στο αντικείμενο της ενέργειας.

Στην παρούσα ιστορική φάση το αίτημα για δικαιότερη κατανομή των ενεργειακών πόρων δεν είναι μόνο ζήτημα ηθικής επιταγής, αλλά και τρόπος αντιμετώπισης της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και φτώχειας. Μια απαίτηση που εκδηλώνεται απέναντι στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, αλλά και στα υπερχρεωμένα κράτη που αδυνατούν να καλύψουν τις ζημιογόνες και τοξικές δραστηριότητες του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.

Μπροστά σε αυτά τα ζητήματα η λύση δεν θα βρεθεί μόνο στο πεδίο του κράτους και της αγοράς, αλλά με την αποδοχή της κοινωνικής οικονομίας, για την αυτο-ρύθμιση της οικονομικής προνοιακής πολιτικής.

Οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί που δραστηριοποιούνται στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (όπως η αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών συστημάτων, της αιολικής ενέργειας μέσω κατασκευής αιολικών πάρκων κ.ά.) είναι μια από τις πιο ελπιδοφόρες εφαρμογές της κοινωνικής οικονομίας, όχι μόνο γιατί η ενεργή συμμετοχή των πολιτών είναι καθοριστικός παράγοντας για την αντιστροφή των καταστροφικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής παγκοσμίως, αλλά και γιατί ο συνδυασμός του συστήματος των εγγυημένων τιμών, με το συνεταιριστικό μοντέλο και τα σωστά χρηματοδοτικά εργαλεία, μπορούν να αποτελέσουν μια ρεαλιστική απάντηση στην κλιμακούμενη οικονομική κρίση και μία δίοδο ανάκαμψης των τοπικών οικονομιών.

Αυτή η στρατηγική θα είναι προς όφελος της κοινωνίας, διότι θα μπορούν να διαμορφωθούν εκατομμύρια θέσεις εργασίας και βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες σε τοπικό επίπεδο, με αποκεντρωμένα συστήματα και με τη συμμετοχή κοινωνικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων παραγωγής ενέργειας.

Για παράδειγμα, κοινωνικοί συνεταιρισμοί δραστηριοποιούνται στη διαχείριση απορριμμάτων, αποβλήτων και υδάτινων πόρων. Πιο συγκεκριμένα, μέσω των επιχειρήσεων αυτών, επιτυγχάνεται η προστασία του περιβάλλοντος από αέριους ρύπους, η αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών για την παραγωγή βιομάζας και βιοαερίου, η αφαλάτωση υπογείων και θαλάσσιων υδάτων, η αξιοποίηση επικίνδυνων και μη επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων με τη μετατροπή τους σε εναλλακτικό καύσιμο, που είναι βασική πρώτη ύλη για άλλες δραστηριότητες και εμπορεύσιμα παραπροϊόντα κ.ά.

__________________

Πηγές:

Social Activism Αθηνών (Inn. Growth)

Παρατηρητήριο Ο.Κ.Π

Θεσμοί & Εφαρμογές Κοινωνικής Οικονομίας
Βασίλης Τακτικός

Kοινωνική Oικονομία επιμόρφωσης - Δια βίου μάθηση

 Γράφει ο Βασίλης Τακτικός

 

Τρίτη, 3 Ιουνίου 2014

 Οι δομές δια βίου μάθησης ως άξονες δράσης θα πρέπει να ανταποκριθούν σε ένα Η δια βίου μάθηση συνδέεται με την ανάπτυξη της Κοινωνικής Οικονομίας από την άποψη ότι η πολυπλοκότητα του αντικειμένου απαιτεί διαρκή επιμόρφωση και συνειδητοποίηση των θεσμικών κανόνων μέσα στους οποίους λειτουργεί.

 

Καταρχάς, θα πρέπει να ορίσουμε ότι η «δια βίου μάθηση» είναι μία μακροχρόνια διαδικασία, που ξεκινάει από τη γέννηση του ανθρώπου και συνεχίζει σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Υπό αυτή την έννοια, δια βίου μάθηση δεν είναι ούτε τα Ι.Ε.Κ. ούτε τα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας. Δεν ταυτίζεται με την σχολική μάθηση, αλλά είναι μια ξεχωριστή διαδικασία, που συνδυάζεται περισσότερο με τη μάθηση μέσα από την εργασία ή και τον εθελοντισμό. Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι μια διαστροφή του όρου και της πρακτικής της διεργασίας σχετικά με τη δια βίου μάθηση.

Ο επίσημος ορισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δια βίου μάθηση αναφέρεται σε: «Κάθε μαθησιακή δραστηριότητα η οποία αναλαμβάνεται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής με σκοπό τη βελτίωση των γνώσεων, των δεξιοτήτων και των εφοδίων, στο πλαίσιο μιας προσωπικής, κοινωνικής οπτικής και/ή μιας οπτικής που σχετίζεται με την απασχόληση» (European Commission, Com (2001).

Από φιλοσοφική άποψη, ο όρος “δια βίου μάθηση” αναφέρεται σε μια φιλοσοφική αντίληψη, σύμφωνα με την οποία η εκπαίδευση θεωρείται ως το πιο κατάλληλο και αστείρευτο μέσο για διαρκή προσωπική βελτίωση και επαγγελματική εξέλιξη. Ο όρος αυτός καλύπτει κυρίως τη βιωματική μάθηση στην εργασία, τον πολιτισμό, καθώς και τη συμμετοχή στα κοινά, στην εφαρμογή νέων τεχνολογιών αλλά και την άσκηση στην τέχνη και τον εθελοντισμό.

Στη σύγχρονη πρακτική, ενώ η δια βίου μάθηση εκθειάζεται, στην ουσία ακυρώνεται από ένα γραφειοκρατικό σύστημα με «κούφια» πτυχία. Επιπροσθέτως, ενώ εξελίσσεται τα τελευταία 20 χρόνια στην Ελλάδα, δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, διότι εκτρέπεται από τον πραγματικό της στόχο που είναι η δια βίου μάθηση μέσα από την εργασία και όχι σε κάποιο σχολείο αποκομμένο από την παραγωγή. Η διαστροφή βρίσκεται ακριβώς στο γεγονός ότι η δια βίου μάθηση γίνεται στα δημόσια σχολεία, ενώ θα έπρεπε ρητά να απαγορεύεται να γίνεται σε αυτά. Η εκτροπή είναι προκλητική και σκόπιμη για να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα συμφέροντα από τη διάθεση των πόρων. Αυτή η γενιά προείσπραξε τα χρήματα της επόμενης γενιάς, κάτι που είναι μια πρωτοφανής ιστορική απάτη. Οι πόροι για τη δια βίου μάθηση, λοιπόν, «πετιούνται» στη μαύρη τρύπα ενός αδηφάγου δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος που, στους τομείς τουλάχιστον των οικονομικών και της διοίκησης, κατασκευάζει πτυχία χωρίς αντίκρισμα στην πραγματική οικονομία.

Αντίθετα, η δια βίου μάθηση δύναται να εφαρμοστεί σε πολυπληθείς τομείς: π.χ. ως μάθηση στην επιχειρηματικότητα, στην συνεργατική οργάνωση, σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες όπου πραγματικά υπάρχει ανάγκη, στην παραγωγικότητα, στη δικτύωση, στην υγιεινή διατροφή, στα ζητήματα της πόλης και το περιβάλλον, στην κηποτεχνική, στη μαγειρική, στη διαδικασία e-learning, στη δημοσιογραφία πολιτών καθώς και σε πολλούς άλλους τομείς.

ολοκληρωμένο επικοινωνιακό σύστημα με ψηφιακό επιμορφωτικό περιεχόμενο χρηστικής ενημέρωσης και συμβουλευτικής, με διαθέσιμους επιμορφωτές και συμβούλους σε στοχευμένους τομείς.

Έχοντας βάση το αντίστοιχο εκπαιδευτικό υλικό, είναι σκόπιμο να πραγματοποιηθούν μαθήματα με σεμινάρια και workshops, τα οποία θα στηριχθούν σε εκπαιδευτικά πακέτα ανά ενότητα των θεματικών της Κοινωνικής Οικονομίας. Τα μαθήματα δεν μπορούν να γίνονται από άλλους εκπαιδευτικούς φορείς, αλλά από τις ίδιες τις κοινωνικές συμπράξεις και τα περιφερειακά παρατηρητήρια.

Τα εκπαιδευτικά πακέτα οφείλουν να ανταποκρίνονται στη δόμηση ρητής γνώσης για την κοινωνική οικονομία και την επιχειρηματικότητα και να δημιουργούν κυψέλες γνώσης στις περιφερειακές δομές στήριξης. Να προσφέρονται ως εκπαιδευτικό υλικό όχι μόνον για τους συμβούλους, αλλά να κοινοποιούνται μέσω του συστήματος της τηλεμάθησης, που μπορεί να λειτουργεί ως ανοικτό Λαϊκό πανεπιστήμιο για την κοινωνική οικονομία.

Η μείωση του κόστους των συναλλαγών, που είναι βασικός όρος της κοινωνικής οικονομίας, πρέπει να ανταποκρίνεται στη μείωση του εκπαιδευτικού κόστους με αντίστοιχη αύξηση της μάθησης, βάσει της κοινωνικοποίησης της γνώσης, στοχεύοντας παράλληλα στη διάδοση γνώσεων μέσω του συνεργατισμού και της δικτύωσης.

Η δημιουργία εγχειριδίων για όλους τους τομείς ανάπτυξης κοινωνικής οικονομίας και για την εξωστρέφεια αυτής της μορφής επιχειρηματικότητας, καθώς και μοντέλα επιχειρηματικών σχεδίων, τα οποία θα είναι διαθέσιμα για κοινωνικούς επιχειρηματίες, με βάση τα οποία θα πραγματοποιούνται και ειδικά σεμινάρια, καθίσταται πλέον απολύτως χρήσιμη.

ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

 ΤΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΩΝ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΜΕ ΤΙΣ ΕΝΩΣΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ

 

Άρθρο 1^ο

Προοίμιο

Εμείς, οι ομοσπονδίες, τα δίκτυα και οι ενώσεις κοινωνικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών που πραγματοποιήσαμε το «Ανοικτό συνέδριο κοινωνίας πολιτών για την κοινωνική οικονομία» στο Πάντειο Πανεπιστήμιο στις 10-11-12 Ιουνίου 2016.

 Αποφασίσαμε την δημιουργία ενιαίου χώρου έκφρασής μας για την συγκρότηση του συλλογικού κοινωνικού υποκειμένου της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα.  Ταυτοχρόνως στο συνέδριο διαπιστώσαμε τα ακόλουθα:

·         Στο συνέδριο καταγράφηκε ως γεγονός πρώτη φορά  η θερμή ανταπόκριση και την συμμετοχή των ομοσπονδιών και δικτύων της κοινωνίας πολιτών, των κοινωνικών επιχειρήσεων και συνεταιρισμών, αλλά και απλών πολιτών το αίτημα για ενότητα του χώρου.

·         Διαπιστώθηκε από όλους τους συντελεστές  απουσία αποτελεσματικής πολιτικής για  την καταπολέμηση της ανεργίας και φτώχειας και για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και προτάθηκαν  διαδικασίες στην αντιμετώπιση του προβλήματος στις οποίες να εμπλέκονται ενεργά οι ίδιες οι κοινωνικές ομάδες που πλήττονται από τον κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό.

·         Διαπιστώσαμε την ανάγκη διαμόρφωσης των συνθηκών, για τη  σύνθεση των κατακερματισμένων υλικών και ανθρώπινων πόρων, βάσει ων  οποίων  μπορούν να αναπτυχθεί η κοινωνική επιχειρηματικότητα και η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία.

·         Αναγνωρίσαμε την ανάγκη δημιουργίας ενός κινήματος συνεργατισμού από όλους τους πολίτες και όλες τις συλλογικότητες μέσα από διαδικασίες αυτοοργάνωσης και αυτονομίας.

·         Διαπιστώσαμε την ανάγκη ανάδειξης του  αναξιοποίητου πνευματικού και πολιτιστικού πλούτου, του κοινωνικού κεφαλαίου των χιλιάδων μικρών συλλογικοτήτων  της χώρας και των εθελοντών πολιτών.

·         Διαπιστώσαμε την πρόθεση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος, αλλά και των μεγάλων Δήμων της χώρας για θεσμική συνεργασία με τους φορείς που συγκροτούν το υποκείμενο της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.

·         Θεωρούμε ότι, ο θεμελιώδης θεσμός για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας είναι η συγκρότηση κοινωνικού κεφαλαίου μέσα από την αλληλέγγυα οργάνωση και προσφορά  της ίδιας κοινωνίας των πολιτών.

·         Διαπιστώσαμε τέλος την ανάγκη επίσπευσης της διαδικασίας για την ιδρυτική πράξη σύστασης  κοινωνικού εταίρου για την κοινωνική οικονομία.

Αποφασίσαμε με το παρόν σύμφωνο θεσμικής συνεργασίας τη δημιουργία της  συνομοσπονδίας κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας στην Ελλάδα, ώστε αυτή να διευρυνθεί και να αποτελέσει τον ισότιμο κοινωνικό εταίρο που θα διαβουλεύεται με την τοπική  Αυτοδιοίκηση,  με την πολιτεία, με την Ε.Ε., με τα διεθνή δίκτυα και τους διεθνείς οργανισμούς.

 

Άρθρο 2^ο

Πλαίσιο συνεργασίας με Τ.Α:

·         Προτείνουμε  μια γέφυρα συνεργασίας του ενιαίου χώρου της κοινωνικής οικονομίας, με τους ΟΤΑ  για την δημιουργική αλληλεπίδραση των δύο χώρων και την ανταλλαγή τεχνογνωσίας.

·         Για να γίνει εφικτός αυτός ο στόχος προτείνουμε τη δημιουργία «Δικτύου των ΟΤΑ για την κοινωνική οικονομία».

 

·         Ειδικότερα, για τη θεσμική συνεργασία των ΟΤΑ και των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών και κοινωνικών  επιχειρήσεων προτείνουμε ως θεσμικό εργαλείο τις αποκεντρωμένες «Τοπικές Κοινωνικές Συμπράξεις».

 

·         Οι τοπικές κοινωνικές Συμπράξεις, συγκροτούν ενώσεις, από τοπικές συλλογικότητες, κοινωνικά δίκτυα, συνεταιρισμούς  και δομές των ΟΤΑ σε κάθε δήμο. 

·         Κάθε Σύμπραξη μπορεί να συσταθεί με ένα τοπικό Σύμφωνο, ένα τοπικό «κοινωνικό συμβόλαιο». Οι Συμπράξεις μπορούν να σχεδιάζουν και να υλοποιούν προγράμματα ενίσχυσης των κοινωνικών δομών στους δήμους με νέες μορφές οργάνωσης της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.

·         Δομές οι οποίες μπορούν να κατευθύνουν και να συμβουλεύσουν στη συγκέντρωση κοινωνικού  και διανοητικού κεφαλαίου, αλλά και χρηματικού επενδυτικού κεφαλαίου με τη συμμετοχή της κοινότητας.

·          Παράλληλα,  είναι αναγκαίος ένας μηχανισμός δικτύωσης και οργάνωσης που οφείλει να εξυπηρετεί το σύνθετο έργο της κινητοποίησης των ανθρώπινων πόρων και της αξιοποίησης των ανενεργών υλικών πόρων και της δικτύωσης των κοινωνικών επιχειρήσεων από όλες τις πλευρές – πολίτες, καταναλωτές, επαγγελματίες, παραγωγοί, κοινωνικοί φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

 

                                                               Άρθρο 3

Οι άμεσοι στόχοι μας είναι:

·         Η καθιέρωση  ετήσιου συνεδρίου με θέμα την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας αλλά και άλλων μετασυνεδριακών εκδηλώσεων.

·         Να αναλάβουμε πρωτοβουλία για την  δημιουργία ηλεκτρονικής Πλατφόρμας συνεργατισμού των πολιτών, με στόχο  ένα δίκτυο αλληλέγγυας συμβουλευτικής μεντόρων και συμβούλων για την ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.

·         Προτείνουμε στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά ιδρύματα την διαμόρφωση ενός πεδίου έρευνας για τη κοινωνική οικονομία στην Ελλάδα και τη καθιέρωση σχετικού αντικειμένου σπουδών.

·         H επεξεργασία   κοινών υπομνημάτων προς τα αρμόδια υπουργεία για την ένταξη μέτρων υπέρ της κοινωνικής οικονομίας στα επιχειρησιακά τους προγράμματα.

·         Η άμεση προετοιμασία του καταστατικού ίδρυσης της συνομοσπονδίας κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας στην χώρα, που θα διοικείται από τους εκπροσώπους των δευτεροβάθμιων οργανώσεων.

 

Όλες οι ομοσπονδίες και τα δίκτυα  που διοργανώσαμε το συνέδριο συμφωνουύμε σε ένα κοινό πλαίσιο δράσης, αναλαμβάνοντας  από κοινού την ολοκλήρωση των θεσμικών διαδικασιών, για τη συγκρότηση υποκειμένου της κοινωνικής οικονομίας ώστε, να αποτελέσει ισότιμο κοινωνικό εταίρο.