Συνεργατισμός και Κοινωνική Καινοτομία

Η ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας που περιλαμβάνει ένα μεγάλο εύρος κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων σε διάφορα πεδία παραγωγής ή παροχής αγαθών και υπηρεσιών προβάλει σήμερα ως μια αναγκαία επιλογή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων σε τομείς όπως οι κοινωνικές υπηρεσίες, οι καταναλωτικές υπηρεσίες, ο πολιτισμός, ο αθλητισμός, η εκπαίδευση, η στέγαση, η προστασία περιβάλλοντος, η ενέργεια, κλπ. 

Η δραστηριοποίηση συλλογικού χαρακτήρα επιχειρήσεων και οργανισμών όπως συνεταιρισμοί, κοινωνίες αλληλοβοήθειας και σωματεία (ενώσεις), κοινωνικές επιχειρήσεις, κοινωνικοί συνεταιρισμοί κλπ, μπορούν να δώσουν λύσεις στον κοινωνικό τομέα-υπηρεσίες για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στον τομέα του περιβάλλοντος και τον πολιτιστικό τομέα.

Η διαπίστωση είναι ότι η πλειονότητα των ΚΟΙΝΣΕΠ που δημιουργήθηκαν μέχρι σήμερα αναπαράγει την υπάρχουσα δομή της ελληνικής οικονομίας με επενδύσεις στην εστίαση, στις υπηρεσίες και  στην ψυχαγωγία (επιχειρηματικότητα ανάγκης), χωρίς εμφανή στοιχεία κοινωνικής και περιβαλλοντικής καινοτομίας και χωρίς να δημιουργούν σημαντικό αριθμό θέσεων απασχόλησης.

Η καινοτομία στις δράσεις του κοινωνικού τομέα προτάσσεται ως κορυφαία προτεραιότητα και θεωρείται πλέον «απαραίτητος συντελεστής για την τοπική ανάπτυξη και την ποιοτική και βιώσιμη απασχόληση». .
Είναι θετικό ότι η κρίση τάραξε τα νερά και μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε τη σημασία της συνεργασίας και της ανάγκης κινητοποίησης του Κοινωνικού Κεφαλαίου.

Απαιτούνται πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη υποδομών και την ανάληψη πρωτοβουλιών για την ανάδειξη και την ενίσχυση κοινωνικών καινοτόμων πρακτικών και Κοινωνικών Συνεταιρισμών σε όλους τους τομείς.

Απαιτείται η κατανόηση των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη της κοινωνικής καινοτομίας και ενός οράματος και μιας στρατηγικής που να θέτει συγκεκριμένους στόχους και τον ρόλο της κοινωνίας των πολιτών για την πραγμάτωσή τους.

Η διαμόρφωση μιας τέτοιας στρατηγικής πρέπει να στηρίζεται στην ανάλυση της σημερινής κατάστασης, να προσδιορίζει τα πλεονεκτήματα και τις ευκαιρίες καθώς και τις αδυναμίες και τις απειλές.

Η ανάπτυξη των Συνεργατικών Δικτύων Κοινωνικής Καινοτομίας, θα επιτρέψει σε πολλούς ανθρώπους με διαφορετική προέλευση να αντιμετωπίσουν το ίδιο πρόβλημα ταυτόχρονα και όχι ο καθένας μόνος του.
 

Ο καθένας θα μπορεί να συμμετάσχει σε συνεργατική τεχνολογία και κατάρτιση ,καλύτερη προσβασιμότητα σε πληροφορίες, επαφές και προγράμματα ,συλλογική εργασία μεταξύ των Κοινωνικών Συνεταιρισμών, για την κοινή ανάπτυξη νέων προϊόντων ή υπηρεσιών ,καλύτερη κατανομή των πόρων τους με την προμήθεια δεξιοτήτων, όπως η έρευνα (σε περιοχές που δεν αποτελούν μέρος των ιδίων βασικών ικανοτήτων ενός ατόμου), στήριξη των προσπαθειών των πολιτών για να προχωρούν στη δημιουργία Κοινωνικών Συνεταιρισμών και σε Κοινωνικές Καινοτομίες σε τομείς στους οποίους δεν έχουν ειδικές γνώσεις σε συνεργασία με άλλα δίκτυα.

Στα προγράμματα του ΕΣΠΑ της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΠΑΝΑΔ), στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας & Επιχειρηματικότητα και στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα πρέπει να ενταχθούν δράσεις για την δημιουργία Συνεργατικών Δικτύων Κοινωνικής Καινοτομίας με εμφανή στοιχεία κοινωνικής και περιβαλλοντικής καινοτομίας και τη δημιουργία σημαντικού αριθμού θέσεων απασχόλησης σε τομείς όπως:
 

-Στον αγροτικό τομέα για τη μείωση ή υποκατάσταση των εισαγωγών, την ποιοτική αναβάθμιση υπαρκτών δραστηριοτήτων ή τη δημιουργία νέων, για την ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο ποιοτικών παραγωγικών δραστηριοτήτων και τη δικτύωσή τους σε ουσιαστικό βαθμό με τον τουρισμό (π.χ. ΘΕΣ γάλα, ΘΕΣ γή) την ανάπτυξη ερευνητικών δραστηριοτήτων από νέους ερευνητές, η οποία θα στηρίξει την ανανέωση και βελτίωση των προϊόντων και την εισαγωγή καινοτομιών
 

-Στον τουριστικό τομέα για τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος με την προσφορά υπηρεσιών που έχουν σχέση με τον πολιτισμό, το περιβάλλον, ή την ποιότητα ζωής,
 

-Στην αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας 
 

-Στην ανακύκλωση σε τοπικό επίπεδο, με τη διαλογή στην πηγή και την κομποστοποίηση, για την βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων.

Σύρος Κοσκοβόλης

Μονάδα προγραμματισμού, σχεδιασμού,

ωρίμανσης και υλοποίησης εθνικών

και κοινοτικών προγραμμάτων.

Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών