ΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ & ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ για την ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

 

Είναι ιδιαίτερη χαρά για μένα η συμμετοχή μου στο 1ο ΑΝΟΙΚΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ  ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ στο οποίο έχω την τιμή να συμμετέχω εκπροσωπώντας τους "Δρόμους της Ελιάς", παγκόσμια πολιτιστική Διαδρομή της UNESCO και πρώτη ελληνική ‘Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Διαδρομή του Συμβουλίου της Ευρώπης”.

Είναι γεγονός ότι η υλική ευμάρεια, ο άκρατος οικονομικός εγωισμός, η έλλειψη σωστών προτύπων, η απουσία βιώσιμου μοντέλου ανάπτυξης επέφεραν την αλλοτρίωση διαχρονικών αξιών, διαταραχές στην ανθρώπινη επικοινωνία και οδήγησαν στην απομόνωση, στον αποκλεισμό και στην ομηρία από τις μεγάλες αγορές. Είναι επίσης φανερό, ότι οι υπερδυνάμεις αδυνατούν πλέον να λύσουν μόνες τους μια σειρά από προβλήματα –πολιτικά, θεσμικά, οικολογικά, κοινωνικά- γεγονός που αποδεικνύεται από τη συνεχή αύξηση των ΜΚΟ, όμως οι μεγάλοι χαμένοι αυτής της συγκυρίας είναι τα μικρά κράτη και οι χώρες του νότου της Ευρώπης που βλέπουν να πέφτει κατακόρυφα η αυτονομία τους. 

Στη δίνη της οικονομικής κρίσης και της παγκοσμιοποίησης -εκτός όλων των  άλλων- πλήττεται και η ευρωπαϊκή πολιτιστική κληρονομιά, απειλείται η πολιτιστική ταυτότητα του πολίτη της Ευρώπης και οδηγούνται σε αφανισμό οι «θεματοφύλακες» της παράδοσης οι οποίοι τη συνθέτουν, τη διαφυλάσσουν και την παραδίδουν από γενιά σε γενιά. Αυτοί οι ξεχωριστοί πολίτες με τη δράση, τις γνώσεις και την αγάπη τους για τις τέχνες, τα προϊόντα της γης τους και την παράδοση του τόπου τους, κράτησαν επί αιώνες ζωντανή αυτή την κληρονομιά επ’ ωφελεία του πολιτισμού και της τοπικής ανάπτυξης και συνιστούν το αναγκαίο “Κοινωνικό Κεφάλαιο” το οποίο λειτουργεί ως «κρίκος» που κρατά δεμένες τις κοινωνίες μέσα στον χρόνο. Σήμερα, αυτό το «Κοινωνικό Κεφάλαιο» απειλείται και μαζί του απειλείται και το πολιτιστικό απόθεμα αιώνων, όπως παραδοσιακές αγορές, τοπία ιδιαίτερου κάλλους, γεύσεις, γαστρονομία, μνημεία του νεότερου πολιτισμού που κινδυνεύουν να μετατραπούν σε γκετοποιημένες κινέζικες συνοικίες στις οποίες θα πωλούνται κατ’ αποκλειστικότητα προϊόντα χαμηλής ποιότητας, κακές απομιμήσεις μιας χαμένης ή απειλούμενης με εξαφάνιση πολιτισμικής κληρονομιάς.

Μέσα σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες της γενικευμένης πλέον κρίσης και στο ενδεχόμενο της πλήρους κατάρρευσης όλων των αξιών, η κοινωνία των πολιτών καλείται να πάρει την τύχη της στα χέρια της.

Ο Πολιτιστικός Οργανισμός «Δρόμοι της Ελιάς» πιστοποιημένος φορέας υλοποίησης πολιτιστικών διαδρομών και δράσεων ενίσχυσης του διαπολιτισμικού διαλόγου και βιώσιμης ανάπτυξης από το Συμβούλιου της Ευρώπης, σχεδίασε και προτείνει την «AGORA των Δρόμων της Ελιάς» μία πρωτοβουλία συλλογικού χαρακτήρα με στόχο:

► να προβληθούν οι μικροί παραγωγοί, μεταποιητικές επιχειρήσεις,  χειροτέχνες του ευρωπαϊκού αγροτικού χώρου για να κερδίσουν ένα χώρο αυτονομίας και να σταθούν όρθιοι απέναντι στην ισχύ των πολυεθνικών και των πανίσχυρων μεγάλων δικτύων διανομής. Δηλαδή, να ενισχυθούν οι «θεματοφύλακες» του ευρωμεσογειακού πολιτισμού και, μέσω αυτών, η συλλογική μνήμη και η ιστορική πολιτιστική συνέχεια.

► να διασφαλιστεί η ταυτότητα τους που αποτελεί σφραγίδα ποιότητας και μέσο διατήρησης ενός «κοινωνικού κεφαλαίου», «συνεκτικής κόλλας» που ισχυροποιεί τις ευάλωτες κοινωνίες του αγροτικού χώρου απέναντι στην «επιστήμη» διάδοσης της φτώχειας.

► να δημιουργηθούν ευκαιρίες που θα επιτρέψουν στις λιγότερο ευνοημένες περιοχές να ανταποκριθούν θετικά και να ξεχωρίσουν σε ένα όλο και περισσότερο ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Στο πλαίσιο αυτό, οι οργανωτές - οδοιπόροι των Δρόμων της Ελιάς απευθύνονται στους εκπροσώπους και στους ενεργούς πολίτες μέλη & φίλους των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών ζητώντας τη συνεργασία τους με σκοπό: να συμβάλλουν στην προστασία ενός πολιτιστικού αποθέματος που κινδυνεύει με αφανισμό, στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής ταυτότητας, στη διαφύλαξη των τοπικών παραδόσεων και του πολιτιστικού πλούτου της Ευρωπαϊκής περιφέρειας.

Με την «AGORA των Δρόμων της Ελιάς» οι οργανωτές της:

► Προτείνουν τη σύνδεση (ή επανασύνδεση) με τον ευρω-μεσογειακό πολιτισμό μέσω της κατανάλωσης αυθεντικών παραδοσιακών προϊόντων και καλλιτεχνημάτων αλλά και μιας διαφορετικής θεώρησης γι’ αυτούς που τα παράγουν, καθώς και για τις περιοχές προέλευσής τους.  

► Υιοθετούν τη στρατηγική των παραδοσιακών καραβανιών και των υπαίθριων παζαριών, γίνονται ιχνηλάτες, προπομποί, πρεσβευτές και σύμμαχοι για καταναλωτές και μικρούς παραγωγούς, καθιστώντας τους αλληλέγγυους και συνοδοιπόρους σε αυτή την προσπάθεια.

 Γιώργος Καραμπάτος, Εκτελεστικός Δ.ντής Πολιτιστικού Οργανισμού «Δρόμοι της Ελιάς»